Colin Archer en z’n ontwerpen

De Baltic is een ‘Colin Archer’, een scheepstype dat genoemd is naar de oorspronkelijke ontwerper. Wij kenden het type van naam en vorm, maar daarmee was het wel gezegd. En dus doken we de afgelopen maanden online de geschiedenisboeken in om te achterhalen welke schepen Colin nog meer op z’n naam heeft staan en wat daar zo bijzonder aan is.

Colin Archer scheepsarchitect Baltic zeilschip zeilen NoorwegenColin Archer (1823-1921) was een Noorse scheepsarchitect en heeft meer dan 400 schepen ontworpen. Nog elke twee jaar wordt er speciaal voor Colin Archer-schepen een zeilwedstrijd georganiseerd vanuit Lauwersoog naar de geboorteplaats van de architect, Larvik. De Colin Archer Memorial Race is een tocht van 365 mijl.

Bij toeval stuitten we begin mei, in het Polarmuseum in Tromsø, op een houten replica (nou ja, modelscheepje) van misschien wel het beroemdste ontwerp van Colin Archer: de Fram. De Noorse ontdekkingsreiziger Fridtjof Nansen zeilde hiermee naar de Noordpool en het schip bracht Roald Amundsen als eerste mens op de Zuidpool.

Een kenmerk van de Colin Archer-ontwerpen is de tamelijk ronde rompvorm. Deze vorm zorgt voor een bijzondere stabiliteit en zeewaardigheid. De Fram was het eerste schip met deze vorm. Fridtjof Nansen vroeg Colin Archer eind 19e eeuw of hij een schip voor hem kon ontwerpen dat door ijsgang niet kapot gedrukt zou worden.

Colin Archer Fram Nansen Amundsen poolexpeditie zeilen Noorwegen Tromso

Colin kwam op het idee van een ronde vorm, waardoor het schip omhoog geduwd zou worden als het in het ijs terecht kwam. Experts voorspelden dat het op een mislukking zou uitlopen, maar het schip deed precies wat Colin Archer voor ogen had toen het in 1893 met het noordpoolijs in aanraking kwamen. Het schip voer uiteindelijk tot de 85e breedtegraad, voordat het terugkeerde naar Tromsø.

Colin Archer zeilschip Noorwegen reddingsdienst ontwerp zeilen Baltic

Behalve de Fram, ontwierp Colin Archer in 1893 ook de boten waarmee de Noorse Reddingsdienst vaart. Doordat ze relatief breed zijn en het zwaartepunt laag ligt, hebben de schepen een groot oprichtend vermogen en zullen ze – als een tuimelaar – altijd weer rechtop komen.

Onze Baltic is gebaseerd op het schip ‘Vesta’ dat Colin Archer ontwierp als wedstrijdschip voor de Deense koninklijke familie. Het was het eerste zeiljacht dat niet alleen voor functionele doeleinden werd ontworpen, maar ook als plezierjacht werd ingezet. En daar profiteren wij nu van. Want de Baltic beschikt niet alleen over de stabiliteit en zeewaardigheid van de Fram of de Noorse reddingsboten, maar ook over het comfort van de Vesta.